Problemy zdrowia psychicznego, dyskryminacja, zmiany klimatu i brak perspektyw to obecnie jedne z największych problemów młodych ludzi żyjących w Unii Europejskiej. Taki wniosek płynie z konsultacji przeprowadzonych z grupą 10 000 dzieci.
Opinie dzieci i młodzieży mogą wkrótce odegrać większą rolę w kształtowaniu polityki na rzecz najmłodszych. Grupa pięciu organizacji zajmujących się prawami dziecka, przeprowadziła badanie online i konsultacje z dziećmi, które stały się podstawą do opracowania raportu „Nasza Europa. Nasze prawa. Nasza przyszłość”. Głosy dzieci pomogą w tworzeniu Strategii UE na rzecz Praw Dziecka i Gwarancji dla Dzieci. Badanie zostało zainicjowane przez Komisję Europejską, a odbywało się w ścisłej współpracy z największymi organizacjami zajmującymi się prawami dziecka: ChildFund Alliance, Eurochild, Save The Children, UNICEF i World Vision.
Raport „Nasza Europa. Nasze prawa. Nasza przyszłość” opiera się na konsultacjach przeprowadzonych z młodymi ludźmi w wieku od 11 do 17 lat, z Europy i spoza niej. Z konsultacji, w których wzięło udział ponad 10 000 respondentów, wynika że pandemia COVID-19 wywołała stres i niepewność u dzieci i młodych ludzi. 1/5 dzieci w Unii Europejskiej, które wzięły udział w badaniu, przyznały, że dorastają w poczuciu braku szczęścia i niepokoju o swoją przyszłość.
Możliwość uczestniczenia dzieci w życiu społecznym, w tym w procesach podejmowania najważniejszych decyzji, które ich dotyczą, to jedno z podstawowych praw przysługujących najmłodszym, zapisanych w Konwencji o prawach dziecka. Idea partycypacji młodych musi być urzeczywistniana nie tylko lokalnie, ale także na szczeblu, na którym zapadają najistotniejsze decyzje dotyczące dzieci. Powstająca obecnie w UE Strategia na rzecz Praw Dziecka jest doskonałym momentem do wyznaczania nowych standardów w słuchaniu głosu dzieci i brania opinii młodych obywateli Unii Europejskiej pod uwagę. Dla UNICEF, największej na świecie organizacji działającej na rzecz najmłodszych, naturalnym było zaangażowanie się w proces przeprowadzenia konsultacji z młodzieżą. Dziękuję wszystkim młodym ludziom z Polski, którzy zechcieli podzielić się swoimi spostrzeżeniami i odczuciami w procesie konsultacji, powiedział Marek Krupiński, Dyrektor Generalny UNICEF Polska.
Najważniejsze wnioski z Raportu:
• Prawie 1 na 10 dzieci deklaruje, że odczuwa problemy zdrowia psychicznego, bądź ma objawy depresji lub lęku. Dziewczęta znacznie częściej mierzą się z tymi symptomami niż chłopcy, a starsze dzieci zgłaszały więcej problemów niż młodsze;
• 1/3 badanych dzieci doświadczyła dyskryminacji lub wykluczenia. Odsetek ten wzrósł do 50% w przypadku dzieci z niepełnosprawnością, dzieci migrantów lub pochodzących z mniejszości etnicznych, a także wśród osób identyfikujących się jako LGBTQ +;
• 3/4 dzieci czuje się szczęśliwe w szkole, ale 80% badanych 17-latków uważa, że edukacja szkolna nie przygotowuje ich dobrze na przyszłość;
• Większość badanych dzieci chciałaby, aby w życiu szkolnym i systemie edukacji zaszły zmiany: 62% respondentów chciałoby mieć mniej prac domowych, a 57% - ciekawsze lekcje. Prawie 1/3 respondentów chciałaby mieć wpływ na treść programów nauczania, wprowadzając więcej zajęć sportowych (33%), lekcji o prawach dziecka (31%) i więcej przedmiotów artystycznych (31%). Jednakże, prawie wszyscy respondenci deklarują, że słyszeli o prawach dziecka;
• 88% dzieci i młodzieży, z którymi przeprowadzono konsultacje, było świadomych zmian klimatu i ich wpływu na życie społeczności. Zaledwie 4% respondentów było niepewnych co do zmian klimatu.
Raport „Nasza Europa. Nasze prawa. Nasza przyszłość” to opracowanie, które powinno zainteresować wszystkich dorosłych. Dokładna analiza tego dokumentu pozwoli lepiej zrozumieć, z jakimi problemami boryka się współcześnie młodzież i jakie tematy są dla niej ważne. A to stanowi punkt wyjścia do opracowywania wszelkich polityk i wdrażania rozwiązań na rzecz dzieci.